سه مشکل مهم دستورالعمل جدید غربالگری جنین

رئیس نظام‌پزشکی تهران بزرگ در گفتگو با برنامه «به زندگی سلام کن» رادیو سلامت در خصوص ابعاد مختلف دستورالعمل جدید غربالگری جنین توضیح داد. دکتر موید علویان در آغاز گفت: «در ابتدا این توضیح را بدهم که هم قانون‌گذاری که در مجلس قانون‌گذاری می‌کند و هم مسئولان وزارت بهداشت که آیین‌نامه و دستورالعمل را صادر کرده‌اند قطعاً تمایلی به این‌که کودکان مبتلا به اختلال کروموزومی به دنیا بیایند ندارند و اصلاً هیچ‌کسی در کشورمان چنین تمایلی ندارد و همه می‌خواهند که بچه‌های سالمی به دنیا بیاید. تولد هر کودک با اختلال ژنتیکی شدید کل زندگی خانواده این کودک را برای تمام طول زندگی کودک تحت‌تأثیر جدی قرار می‌دهد و بار هزینه‌ای خیلی زیادی برای این خانواده دارد. اما اتفاقی که افتاده این است که قانون‌گذاران این اعتقاد را دارند که در اجرای برنامه غربالگری افراط اتفاق افتاده و به‌ازای جلوگیری از تولد یک نوزاد مبتلا به اختلالات ژنتیکی چندین جنین سالم هم بی‌دلیل سقط شده‌اند»
دکتر علویان ادامه داد: «اما حالا اتفاقی که افتاده این است که با آیین‌نامه و دستورالعمل جدید از سوی دیگر بام به زمین افتاده‌ایم و برنامه غربالگری کشوری به‌طورجدی تحت تهدید قرار گرفته است. در دستورالعمل جدید ممکن است استنباط‌های شخصی و تفسیرهای شخصی از قانون روی دهد و بر اساس آن برخورد نامناسب مثل حبس و لغو پروانه پزشکی با ارائه‌دهندگان خدمات درمانی اتفاق بیفتد که این امر نگرانی‌های بسیاری را موجب شده است.»
رئیس نظام‌پزشکی تهران بزرگ توضیح داد: «شخص من و سازمان نظام‌پزشکی تهران به جهت اینکه پزشکان و انجمن‌های علمی پزشکی متعددی به نظام پزشکی تهران و کمیسیون اخلاق نظام‌پزشکی تهران نامه نوشته‌اند و خواستار توجه و رسیدگی به این موضوع شده‌اند و ابراز نگرانی کرده‌اند که ممکن است پزشکان دیگر در این موضوع هیچ فعالیتی نداشته باشند و میزان تولد کودکان با اختلالات شدید افزایش یابد، به این موضوع ورود کرده‌ایم.»
دکتر علویان در ادامه گفت: سه ایراد اصلی این آیین‌نامه اول این است که در سطح اول ارائه خدمات یعنی پزشکان و ماماهایی که در مناطق محروم و دورافتاده ارائه خدمت می‌کنند از ارائه این خدمات منع شده‌اند و این می‌تواند موجب شود در این مناطق محروم و کمتر برخوردار که امکان مراجعه تخصصی بسیار محدود است اصلاً امکان دسترسی به این خدمات از بین برود که بسیار نگران‌کننده است و کاملاً هم برخلاف نظرات و شعارهای دولت فعلی است. موضوع دوم هم این است که استنباط از این دستورالعمل این است که پزشکان حق آموزش و اعلام وضعیت به افراد را ندارند و والدین باید خودشان بروند و اطلاعات را به دست بیاورند که این بخش بسیار عجیب است. آیا اطلاعات علمی و پزشکی مردم عادی در این زمینه کافی است؟ این امر خلاف اصول علمی و حرفه‌ای پزشکی است و به صلاح جامعه هم نیست. مگر می‌شود به پزشک گفت حق نداری به مراجعه‌کننده‌های خودت اطلاعات و آموزش ارائه بدهی؟
موضوع سوم این است که در این آیین‌نامه هم برخورد ارعابی و تهدیدی با پزشکان شده که بسیار ناراحت‌کننده است. نباید یادمان برود که هنوز همه‌گیری کرونا تمام نشده و افرادی که این قوانین و مقررات را این‌گونه وضع می‌کنند نباید یادشان برود که جامعه پزشکی چه خدماتی ارائه داده است و ثابت کرده است که صرفاً می‌خواهد به تمام مردم این کشور ارائه خدمات علمی مناسب بدهد و قطعاً برای پزشکان سلامت مردم بیش از هر چیز دیگر اهمیت دارد.
رئیس هیئت‌مدیره نظام‌پزشکی تهران بزرگ گفت: «انجمن‌های علمی تخصصی در این مورد نامه‌های متعددی به وزارت بهداشت ارسال کرده‌اند اما ما هنوز از پاسخ وزارت بهداشت به این نامه‌ها اطلاعی نداریم. نظام‌پزشکی تهران بزرگ هم در این مورد صرفاً نظرخواهی کرده است، چه از کارشناسان و چه از قانون‌گذاران و مسئولان وزارت بهداشت خواسته‌ایم نظرات خود را اعلام کنند و ما هنوز اعلام نظر نکرده‌ایم، اما باور من این است که باتوجه‌به جمیع شرایط قطعاً این آیین‌نامه و دستورالعمل باتوجه‌به نظرات کارشناسی و علمی در مواردی که ایراد دارد اصلاح خواهد شد. قدر مسلم اینکه همه خواستار تولد بچه‌های سالم در ایران‌زمین و عدم تولد کودکان با اختلالات ژنتیکی هستند و همه هم با سقط‌های بی‌دلیل و پرشمار نوزادان سالم بدون مشکل، مخالف هستند.»